Het delen van data over traditionele applicatie-, proces-, organisatie- en sectorale grenzen heen biedt enorm veel nieuwe mogelijkheden voor economische bedrijvigheid en innovatie, maar het is ook één van de grootste uitdagingen om dit in goede banen te leiden. Inmiddels kent Nederland enkele zeer succesvolle sectorale datadeel-initiatieven en afsprakenstelsels.

Strategisch belang van datadelen

Datadelen is sterk in de belangstelling gekomen. Niet alleen zijn nieuwe technische ontwikkelingen gericht op het verwerken, bewerken en toevoegen van waarde aan data (denk aan AI, Blockchain, Quantum, Virtual Reality). Maar ook de grote maatschappelijke uitdagingen vergen intensieve uitwisseling van data: denk aan klimaat, energie, zorg, mobiliteit, voedsel.

De veranderende geopolitieke verhoudingen zetten datadelen op de kaart. Vraag is: kan de Europese markt worden omgevormd van een markt waarin enkele grote digitale monopolisten de “data-dienst” uitmaken, naar een open markt die het bedrijfsleven stimuleert tot het ontwikkelen van innovatieve, concurrerende en aantrekkelijke diensten en producten, met respect voor Europese waarden? Denk hierbij aan waarden op het gebied van privacy, veiligheid, keuzevrijheid en autonomie, gelijke kansen, brede welvaart. Kunnen er in Europa nieuwe businessmodellen ontstaan, die niet gebaseerd zijn op het verzamelen en verkopen van (steeds grotere hoeveelheden) data, maar businessmodellen waar data juist bijdragen aan het oplossen van de urgente maatschappelijke vraagstukken en aantrekkelijke, veilige en betrouwbare diensten en producten?

Onder de noemer ‘datadelen’ willen partijen bereiken dat bedrijven en organisaties veilig, betaalbaar en betrouwbaar onderling hun digitale data kunnen delen. De Europese (‘A Europe fit for the Digital Age’) en de Nederlandse digitaliseringsstrategie zijn gericht op het creëren van zo’n open markt. Hierin is een belangrijke rol weggelegd voor partijen om digitale data te kunnen delen, binnen de kaders van privacy (AvG, GDPR), veiligheid (Cybersecurity Act), en waarden (Digital Services Act, Digital Markets Act).

De bijeenkomsten die ECP organiseert laten zien wat deze ontwikkelingen betekenen in de praktijk voor bedrijven, dienstverleners en consumenten. Een belangrijk vraagstuk is hoe de overheid en bedrijfsleven samenwerken om een open, op innovatie gerichte markt te realiseren, binnen de belangrijke maatschappelijke randvoorwaarden van privacy, veiligheid, autonomie en keuzevrijheid, gelijke kansen etc.