Artificiële Intelligentie (AI) is sterk bepalend voor onze toekomstige welvaart en welzijn. Als systeemtechnologie heeft AI impact op alle bedrijfssectoren, ons privéleven en de maatschappij als geheel. De voortvarendheid waarmee wij nu handelen, bepaalt de controle over onze toekomst met significante effecten binnen de komende jaren.
Het is daarom van belang dat Nederland een sterke en onderscheidende positie opbouwt en onderhoudt in zowel de ontwikkeling als de toepassing van AI. Alleen door een proactieve inzet van AI kunnen we als Nederland mede bepalen hoe AI wordt toegepast voor sociale en economische uitdagingen en daar voordeel uithalen. AI is geen doel op zich, maar een krachtig middel om onze internationale concurrentiepositie te kunnen behouden en uitbouwen en economische en maatschappelijke vraagstukken op te lossen.
Oprichting Nederlandse AI Coalitie in 2019
Om dit te realiseren is in oktober 2019 de Nederlandse AI Coalitie opgericht (NL AIC) op initiatief van VNO-NCW/MKB-Nederland, het ministerie van EZK, TNO, Seedlink, Philips, Ahold Delhaize, IBM, het toenmalige Topteam dutch digital delta en ECP. Een publiek-privaat samenwerkingsverband met partners en deelnemers vanuit de overheid, bedrijfsleven, onderwijs- en onderzoekinstellingen en maatschappelijke organisaties.
De Nederlandse AI Coalitie leverde de afgelopen vijf jaar samen met haar partners en 500 deelnemers een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van welvaart en welzijn in Nederland. De coalitie zette zich in om Nederlandse activiteiten in AI te versnellen en AI-initiatieven in Nederland met elkaar te verbinden. Met de ambitie de kansen van AI ten volle te benutten voor Nederland, in Europese context. Op basis van een integrale aanpak met intensieve betrokkenheid van de overheid met inachtneming van Nederlandse en Europese normen en waarden. Vanaf de start tot en met 2024 is ECP betrokken geweest als kernpartner van de NL AIC gezien haar netwerk, inhoudelijke bijdragen zoals de AI Impact Assessment en haar aantoonbaar verbindend vermogen om publiek-private samenwerkingen te organiseren.
Rol ECP
De urgentie, de proactieve, lerende en integrale aanpak, het betrekken van alle stakeholders, het voorbereiden van beleid en het voeren van het maatschappelijk debat waren leidend voor de NL AIC om Nederland zelf te laten besluiten hoe ze AI wil inzetten voor welvaart en welzijn. Met de NL AIC als dé katalysator van AI-toepassingen in Nederland.
De ambitie en aanpak van de NL AIC sloten naadloos aan op de kracht van ECP. Door de combinatie van het orkestreren van inhoudelijke en breed gedragen publiek-private samenwerkingen en het delen van kennis. Om zo bij te dragen aan het oplossen van vraagstukken, waarde te creëren en duiding te geven aan uitdagingen waar we als samenleving op het gebied van digitalisering voor staan.
De coalitie richtte zich op de vorming van een actief ecosysteem met onder meer een landelijk netwerk van zeven regionale AI-hubs en een aanpak waarin AI niet alleen economische voordelen biedt, maar ook bijdroeg aan maatschappelijke vooruitgang. Daarmee is in belangrijke mate bijgedragen aan de positionering van Nederland op nummer 1 in verantwoorde ontwikkeling en toepassing van AI.
ECP verzorgde naast de juridische en administratieve inbedding ook de bemensing van de coalitiedesk. Deze vormde de drijvende kracht achter het samen met deelnemers en partners bereiken van de NL AIC doelstellingen en fungeerde tevens als initiator, regisseur en facilitator van de activiteiten van de coalitie. Vanuit de coalitie werd het contract- en relatiemanagement verzorgd, zoals met alle relevante ministeries, partners en deelnemers. Tevens verzorgde de coalitiedesk de communicatie, waaronder de organisatie van het jaarlijkse NL AI congres en vormde ze het eerste aanspreekpunt voor alle deelnemers aan de coalitie. Als vraagbaak, voor het in contact brengen van deelnemers onderling voor mogelijke samenwerkingen, het delen van kennis en het bieden van inspiratie door cases uit te lichten.
Klik op de afbeelding voor de aftermovie van het jaarlijkse NL AI Congres 2024!
Resultaten
Een kleine greep uit de resultaten van de NL AIC die mede mogelijk zijn gemaakt door ECP:
Roadshow AI-verordening, een initiatief van Economische Zaken en de NL AIC
Met als doel AI-ontwikkelaars en AI-gebruikers te informeren over de AI-verordening, om de impact ervan te bespreken en best practices te delen op het gebied van regelgeving en implementatie. De organisatie vindt plaats samen met de regionale AI-hubs om met zoveel mogelijk ontwikkelaars en gebruikers deze kennis te delen en feedback op te halen vanuit de NL AIC community.
Nationale AI Challenge in samenwerking met Kickstart AI
Het doel was samen met Kickstart AI als partner concrete uitdagingen waar bedrijven of maatschappelijke organisaties in de praktijk mee te maken hebben, aan te pakken, en deze met behulp van AI op te lossen. Een deskundige vakjury beoordeelde hierbij de door NL AIC deelnemers ingediende cases. Deze selecteerde in 2024 de uitdaging van Erasmus MC tot winnende use case om de efficiëntie en kwaliteit van zorg op de Spoedeisende hulp met behulp van AI te verbeteren.
Het Nederlandse AI Congres 2024
Het organiseren van netwerkbijeenkomsten en inhoudelijke events is een belangrijke factor om het onderzoek, de ontwikkeling en de toepassing van AI in Nederland te versnellen. Het bij elkaar brengen van partijen in het ecosysteem en het delen van kennis op het gebied van AI draagt er in hoge mate aan bij om Nederland maatschappelijk en economisch vooruit te helpen. Het Nederlandse AI Congres brengt jaarlijks het brede stakeholderveld bijeen om door doelgerichte samenwerking de kansen voor Nederland te kunnen vergroten. Naast de 500 deelnemende organisaties van de NL AIC zijn ook andere geïnteresseerden uit het AI-netwerk van harte welkom.
Onderzoek samen met Waag Futurelab naar visie inwoners op AI
Samen met Waag Futurelab onderzocht de NL AIC wat de Nederlandse samenleving belangrijk vindt op het gebied van AI. Zo kan de Nederlandse samenleving haar prioriteiten kenbaar maken en mede richting geven aan onderzoek en innovatie in AI. De onderzoeksresultaten van 2024 laten zien welke thema’s de samenleving bovenaan de AI-onderzoeksagenda plaatst en bieden belangrijke input voor te vormen onderzoeksbeleid. De resultaten geven tevens inzicht in de bekendheid van AI onder de Nederlandse bevolking.
Verbreding landelijk bewustzijn rondom AI met AI-Parade
Om inwoners van Nederland zo veel mogelijk voor te bereiden op een toekomst met AI is het van belang hen direct te betrekken en het niveau van kennis en bewustzijn over AI te verhogen. Om hen in staat te stellen de toepassing van AI zo goed mogelijk in hun dagelijks leven te kunnen benutten. De AI-Parade, een initiatief van de NL AIC werkgroepen Mensgerichte AI, Publieke Diensten en Cultuur en Media, heeft een aanzienlijke impact gehad op het bewustzijn rondom AI in Nederland.
Start pilotprogramma Learning Communities rond AI
Zes samenwerkende hogescholen onderzochten welke gemene delers zij zien bij de toepassing van AI om innovatieve mkb-bedrijven en instellingen te helpen gebruik te maken van AI. Zoals bepaalde actoren, randvoorwaarden en instrumenten, maar ook hoe AI op een verantwoorde manier kan worden ingezet. Met als doel samen te ontdekken hoe je een Learning community opzet. De resultaten van de pilot zijn gedeeld met AiNed als voorbereiding op de AiNed call Learning Communities in 2024.
Ontwikkeling van het Nationaal Groeifonds programma AiNed door de NL AIC
Eén van de initiatieven van de NL AIC is de ontwikkeling van het AiNed programma geweest. Dankzij bijdragen vanuit een veelheid aan stakeholders, partners en deelnemers afkomstig uit het AI-netwerk en het ecosysteem. Om Nederlandse bedrijven en publieke instellingen essentiële stappen te laten zetten met AI die van groot economisch én maatschappelijk belang zijn. Het Nationaal Groeifonds heeft aan het meerjarige programma een budget van in totaal 189 miljoen euro toegekend.
Interesse in de activiteiten van de NL AIC van de afgelopen jaren? Dan kun je ook hier een kijkje nemen voor meer informatie over de resultaten en het Nederlandse AI Congres in 2024:
Krachtenbundeling in nieuwe organisatie AI Coalitie 4 NL
Met ingang van 2025 zijn de krachten gebundeld van de Nederlandse AI Coalitie en Stichting AiNed. De activiteiten worden voortgezet vanuit de organisatie AI Coalitie 4 NL. ECP werkt ook met deze nieuwe organisatie samen aan de ontwikkeling en toepassing van AI in Nederland, gericht op AI en Publieke diensten, maar ook op de evenwichtige maatschappelijke inbedding van AI in de samenleving door inspiratie, kennis en netwerk te organiseren met haar deelnemers. Vragen? Bekijk hier een overzicht van veelgestelde vragen.
Meer informatie
Interesse in de overige activiteiten van ECP op het gebied van artificiële intelligentie? Bekijk dan één van onze lopende projecten: Commit2Data en Aanpak Begeleidingsethiek