In het kader van het 25-jarig jubileum van ECP blikken we terug op digitale ontwikkelingen met ECP’ers, onze achterban, of deelnemers. Deze week spreken we met Marjolijn Bonthuis, programmadirecteur van ECP en verantwoordelijk voor de programma’s rondom digitale veiligheid, vertrouwen en internet governance.

Marjolijn vertelt over het prille begin van ECP, toen nog Electronic Commerce Platform Nederland. “ECP wilde de ontwikkeling en adoptie van elektronisch zakendoen versnellen. Het ging daarbij juist niet om de technische benadering, maar om het belang van de ontwikkelingen voor de Nederlandse economie en daardoor de concurrentiekracht van de ‘BV Nederland’. De belangrijke thema’s van het platform draaiden om standaarden, interoperabiliteit, vertrouwen (trust), en internationale doorkoppeling.”

Het eerste product dat ECP ontwikkelde was de Model Gedragscode voor Elektronisch Zakendoen. Deze model gedragscode werd in 2001 geaccepteerd door een speciale commissie van de Verenigde Naties, de UNCEFACT (United Centre for Trade Facilitation on Electronic Business). Wereldwijd gezien was deze gedragscode een van de eerste concrete producten van zelfregulering op het gebied van elektronisch zakendoen, vermeldde Computable destijds.

“Wanneer ICT als onderdeel van het business proces gerealiseerd is gaat de strik erom, dachten wij,” vertelt Marjolijn over de missie die ECP toentertijd had. “En hoewel die integratie op een gegeven moment een feit was, werden de thema’s steeds meer van maatschappelijk belang.” Het bestaansrecht van ECP bleek breder te zijn. Het werd een platform waar naar de ontwikkeling van technologie en de maatschappelijke betekenis van digitalisering werd gekeken.

“In het begin was ECP echt een ‘learning-by-doing’ organisatie; we zijn heel klein begonnen, heel dynamisch.”

Marjolijn kwam in 2000 binnen toen het clubje nog maar uit een handjevol mensen bestond. “ECP had met een, zo zou je het nu noemen, start-up-mentaliteit, schouders eronder, de projecten waren nog heel bescheiden en de deelnemers naast een paar grote ICT-vragende organisaties vooral .Com-bedrijfjes…”

“Mijn eerste grote project kwam voort uit de nota KWINT; Kwetsbaarheid op internet, van het voormalig ministerie van Verkeer en Waterstaat en het ministerie van Economische Zaken. KWINT had 8 actielijnen, onder andere op het gebied van cybercrime, transparantie en continuïteit. En die actielijnen moesten worden uitgevoerd. Dat is toen bij ons neergelegd.”

Aan de hand van de acht actielijnen werden verschillende werkgroepen opgezet. Marjolijn werd secretaris van de werkgroep cybercrime. Later nam ze het voorzitterschap over van Ronald Verbeek, in die tijd ambtenaar was bij de directie ICT van EZ, tegenwoordig bestuurslid van ECP en directeur CIO Platform Nederland.

“De werkgroep cybercrime leverde in 2005 de eerste handreiking voor het MKB op. Een simpel stappenplan voor organisaties die het zonder een ICT- en/of juridische afdeling moest doen en te maken kregen met een, toen nog vrij onbekende term, hack. Ronald Prins, in die tijd nog niet zo bekend als nu, nam een groot deel van het schrijfwerk voor zijn rekening. Dit stappenplan mochten we overhandigen aan MKB-Nederland en dat vonden we een enorme stap. Maar bijna 20 jaar later worstelen we nog steeds met digitale veiligheid en het MKB. Cybersecurity blijkt nog heel vaak onvoldoende in vergelijking met de toenemende dreigingen. ‘Het overkomt mij niet’, het is lastig en duur is toch nog vaak de algemene opinie.”

“Voor vertrouwen in die digitale samenleving moet je ook vaardig zijn.”

In 2006 kreeg ECP voor het eerst een driejarig programma Digibewust. “Digibewust draaide om bewustwording creëren bij burger, consument, en het MKB, over de risico’s van het gebruik van digitale middelen. Overheid en bedrijfsleven, met onder andere alle internetproviders, SIDN, maar ook de Consumentenbond en de ANWB tekenden de intentieverklaring. En de Waarschuwingsdienst van de overheid ging op in dit programma.”

“Maar voorlichting en bewustwording alleen is niet genoeg voor een veiligere digitale omgeving, je zult ook afspraken moet maken ‘aan de achterkant’. En je moet investeren in het vergroten van de digitale vaardigheden van mensen. Deze inzet leidde tot een verbreding van het programma, dat toen ook een andere naam kreeg, namelijk Digiveilig & Digivaardig, met als voorzitter van de programmaraad Tineke Netelenbos”.

“Uiteindelijk is vertrouwen de hoeksteen van de informatiesamenleving.”

“In de dagelijkse praktijk wordt er vooral nog over digitale veiligheid gesproken. Ons team wordt ook aangeduid als ‘Team Veilig’. Maar de laatste tijd pleit ik er toch voor – ik kan ook drammen – om van ‘veilig’ weer ‘veilig en vertrouwen’ te maken. Als er geen vertrouwen is in nieuwe technologie, als we geen vertrouwen hebben in onze eigen digitale vaardigheden of die van een ander komen we niet ver.”

“Het gaat vooral ook om vertrouwen in ECP als verbindende organisatie. Daar heb je deelnemers voor nodig die uitdragen dat ze vertrouwen hebben in ECP als dé partij die verbindt, die ervoor zorgt dat het maatschappelijke debat gevoerd kan worden met alle stakeholders en dat er samengewerkt kan worden aan oplossingen.”

Drieëntwintig jaar nadat Marjolijn bij ECP begon is dat vertrouwen nog steeds heel groot. “Ik ben er trots op dat ECP nog steeds in het hart van de digitale ontwikkelingen opereert en door een grote variëteit aan stakeholders, zowel publiek als privaat, die belangrijke verbindende rol krijgt toebedeeld. Dat maakt het voor mij na al die jaren nog steeds het leukste werk dat er is.”