Er is een dringende behoefte aan de ontwikkeling van vaardigheden in alledaags mediagebruik van ouderen (55+). Op dit moment is de stap voor hen om de juiste hulp te vinden te groot en is het voor hulpaanbieders lastig deze doelgroep te bereiken. Ook zijn er te weinig positieve mediaverhalen, waardoor ouderen koudwatervrees houden. Dit heeft als gevolg dat het deel van de bevolking dat het meest van internetgebruik kan profiteren, er het minst profijt van heeft.
Dit zijn enkele van de belangrijke conclusies die vandaag gepresenteerd zijn in drie verschillende rapporten door Alexander van Deursen (Universiteit Twente), Netwerk Mediawijsheid, SeniorWeb en het Nationaal Ouderenfonds. Zij onderzochten de oorzaken en gevolgen van digitale ongelijkheid in Nederland, de manier waarop ouderen kijken naar de voor- en nadelen van technologie en de belangrijkste hulpvragen die worden gesteld. Waar en hoe kan de omgeving helpen en wat moet er veranderen in ons land om de digitale drempels te overwinnen?
In Nieuwspoort werden vandaag de resultaten besproken en overhandigd aan vertegenwoordigers van de Alliantie Digitaal Samenleven: staatssecretaris Raymond Knops (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), Jeroen Hoencamp (CEO VodafoneZiggo) en Laurentien van Oranje (Number 5 Foundation). De Alliantie Digitaal Samenleven streeft ernaar dat iedereen in Nederland in staat is om mee te doen in de digitale samenleving en zich betrokken en zelfverzekerd voelt bij het maken van keuzes in de digitale realiteit.
Onderzoeker Alexander van Deursen van de Universiteit Twente licht toe: “Het is bijna paradoxaal. Het deel van de bevolking dat in potentie het meest van internetgebruik zou kunnen profiteren, staat er het slechtst voor. 55-plussers hebben daardoor een kleinere kans dat internet bijdraagt aan een verbeterde positie in de maatschappij vergeleken met 55-minners.”
Mary Berkhout, programmadirecteur Netwerk Mediawijsheid: “Er zijn veel cursussen en locaties in Nederland waar hulp geboden wordt, maar die kunnen niet zomaar 2,5 miljoen mensen digitaal vaardiger maken. Daar is meer inzet voor nodig van bedrijven en overheid. Maar ook kinderen en kleinkinderen moeten weten waar ze de hulp voor hun (groot)ouders kunnen vinden, wanneer ze een vraag niet zelf kunnen beantwoorden. Op 9 november zetten we tijdens de Week van de Mediawijsheid een volgende stap met het eerste Grijs en Wijs Mediafestival in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum.”
Staatssecretaris Knops: “Iedereen moet mee kunnen doen in de digitale samenleving. Dit geldt zeker ook voor ouderen. We laten niemand achter. Dat kunnen we als overheid niet alleen. Daarom hebben we samen met bedrijven en maatschappelijke organisaties de handen ineengeslagen in de Alliantie Digitaal Samenleven.”
Laurentien van Oranje: “Samenleven betekent ook dat we ervoor moeten zorgen dat iederéén zich gewaardeerd en gehoord voelt en kan meekomen in de maatschappij. Want dit voedt gevoelens van verbondenheid en zelfwaardering. Digitalisering gaat dus over iedereen en ieders mate van kennis, kunde en behendigheid.”
Jeroen Hoencamp, CEO VodafoneZiggo: “We willen dat iedereen kan deelnemen aan de digitale samenleving en in staat is om dit verantwoord te doen. De onderzoeken van vandaag benadrukken dat we nog stappen te zetten hebben, zeker richting ouderen. Ook het bedrijfsleven heeft een verantwoordelijkheid om hier een steentje aan bij te dragen. Immers, met onze verbinding en producten kan er een wereld voor hen opengaan. En hoe mooi is het als onze ouderen kunnen skypen met hun kleinkind en hun boodschappen veilig online kunnen doen? VodafoneZiggo helpt ouderen daarbij, onder andere met het zelf ontwikkelde lesprogramma Welkom Online!. Ik daag alle CEO’s in Nederland uit: help állemaal om onze ouderen de digitale drempel over te laten stappen.”
De Alliantie kent inmiddels meer dan 30 partijen die zich voor verschillende opgaven hebben aangemeld. Partijen vertegenwoordigen zowel het publieke als het private domein. Daarnaast werkt het ministerie van BZK samen met VWS en SZW binnen diverse actielijnen. De Alliantie steunt het initiatief om gezamenlijk op de doelgroep ouderen en hun digitale aansluiting te focussen. De vandaag gepresenteerde onderzoeksresultaten vormen de basis voor het actieplan dat de komende weken wordt ontwikkeld door de Alliantie. Tijdens de Week van de Mediawijsheid (8-15 november 2019) wordt dit actieplan verder toegelicht en zullen er door het hele land activiteiten worden georganiseerd.
Vandaag tijdens de presentatie deden al verschillende leden van de Alliantie toezeggingen vooruitlopend op het actieplan. De oproep van Hoencamp kon direct op bijval uit de zaal rekenen: zo biedt Interpolis haar platform ‘IkWoonLeefZorg’ aan met 75.000 maandelijkse bezoekers, zoekt UwCompaan de verbinding om de resultaten te delen die zij met hun programma hebben behaald op het terugdringen van armoede en wordt er met lokale initiatieven een beroep gedaan op de vrijwilligers vanuit het bedrijfsleven zoals de medewerkers van VodafoneZiggo.
De onderzoeken zijn in te zien via www.weekvandemediawijsheid.nl/onderzoeken2019.
ECP | Platform voor de InformatieSamenleving zit in het kernteam en is kwartiermaker van de Alliantie Digitaal Samenleven.