“Wat ben ik enorm trots dat Nederland na twintig jaar op digitaal gebied er zo ontzettend goed voor staat. Wij hebben alles in huis om internationaal mee te doen en voorop te blijven lopen.” Met die woorden verwelkomde directeur van ECP, Arie van Bellen, de 850 bezoekers van de 20ste editie van het Jaarcongres van ECP | Platform voor de InformatieSamenleving. De jubileumeditie van het jaarcongres in de Fokker Terminal in Den Haag stond volledig in het teken van het thema Samen Bouwen. Langs die rode draad werden voor de bezoekers 28 verdiepende sessies georganiseerd met als bouwstenen: digitale trends, (big) data, E-skills, vertrouwen, infrastructuur en zorg.
Samen bouwen aan de digitale samenleving
“We doen het goed in Nederland, bijvoorbeeld met onze Human Capital Agenda gericht op E-skills. Maar we moeten er voor waken dat we niet wegzakken, dat we niet verslappen”, benadrukte Van Bellen in zijn openingsbetoog. “Wij moeten er met zijn allen voor zorgen dat Nederland op ICT-gebied aan de top blijft. Soms lijkt het in Nederland alsof we in de omslag van de verticale industriële samenleving naar de horizontale datasamenleving, de soep nog met de vork eten. Veel departementen en organisaties hebben digitalisering op de agenda staan, maar we werken nog teveel langs elkaar heen. Een overkoepelende strategie onderbreekt, dat zie je ook terug aan het regeerakkoord. Laten we hier vandaag samen werken aan een brede digitale visie, laten we vandaag samen gaan bouwen aan de digitale samenleving.” Aftermovie:
By loading the video, you agree to YouTube’s privacy policy.
Learn more
Mailspoofing, Privacy Benchmark en geluk in de digitale samenleving
De bezoekers van het congres werden donderdagochtend in de Fokker Terminal door het Platform Internetstandaarden flink wakker geschud. Gerben Klein Baltink (voorzitter Platform Internetstandaarden) en Ralph Dolmans (NLnet Labs) verstuurden een e-mail naar alle aanwezige congresleden namens het zelfverzonnen ‘Ministerie van Digitale Infrastructuur’. De ‘digi-minister’ wees de deelnemers daarmee op de gevaren van mailspoofing; het verzenden van e-mails vanuit domeinen die niet afdoende beschermd zijn met de open standaarden DMARC, DKIM en SPF tegen e-mailvervalsing. “Dat kan soms grappige momenten opleveren, maar het kan ook gevaarlijk zijn”, waarschuwde Klein Baltink vanaf het podium. “Wij raden u allemaal de testsite www.internet.nl aan om te controleren of de domeinen van uw organisaties wel voldoende afgeschermd zijn.” Om de gemoederen weer een beetje op te beuren vertelde geluksexpert Patrick van Hees over ‘Geluk in de digitale samenleving’. Dankzij de digitalisering geniet men tegenwoordig meer vrije tijd. We werken minder per week en we zijn minder tijd kwijt aan het huishouden.. Maar toch overheerst bij veel mensen het gevoel dat er juist minder vrije tijd te besteden is. “Juist voor organisaties als die van de meeste toehoorders in deze zaal is dit een vraagstuk om mee aan de slag te gaan. Gelukkige professionals zijn effectiever, beter in het oplossen van problemen, socialer en creatiever. Besteed daarom allemaal wat meer tijd aan het onderwerp Geluk”, aldus Van Hees. Tussendoor presenteerde ECP-voorzitter Tineke Netelenbos samen met Frank van Vonderen (partner bij VKA) nog de Nationale Privacy Benchmark aan de voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, Aleid Wolfsen. De oud-burgermeester van Utrecht nam het rapport dankbaar in ontvangst. “Hier word ik als toezichthouder blij van. Er komen medio 2018 ingrijpende wetswijzigingen aan op het gebied van privacy. Het is goed dat we nu al een inventarisatie hebben van hoe we ervoor staan en een advies voor wat we kunnen doen met het oog op de nieuwe wet- en regelgeving.”
Blockchain en de bouwstenen van een succesvolle congresdag
Eén van de onderwerpen waar veel aandacht voor was tijdens het Jaarcongres ECP was blockchain. OIivier Rikken van Axveco en Sandra van Heukelom van advocatenkantoor Pels Rijcken presenteerden in opdracht van de Dutch Blockchain Coalition het rapport ‘Smart contracts als specifieke toepassing van de blockchaintechnologie’ . De verkenning naar vragen rond wet- en regelgeving en opleidingsbehoeften als gevolg van blockchain werd op het hoofdpodium in ontvangst genomen door het boegbeeld van Team ICT, René Penning de Vries. “Dit rapport toont wederom de noodzaak aan van een brede samenwerking tussen de publieke en de private sectoren om succesvolle blockchainimplementatie mogelijk te maken. We verwachten dat blockchaintechnologie de maatschappij grootschalig zal veranderen, dan moet je de overheid, ICT-wereld, juridische wereld en het bedrijfsleven aan één tafel zetten om dit goed te begeleiden. Dat is wat we met deze coalitie nu aan het doen zijn.”
20 bouwstenen voor een kansrijke en betrouwbare digitale samenleving
Tijdens de plenaire afsluiting blikte ECP-directeur Arie van Bellen kort terug op een succesvolle dag en maakte hij van de gelegenheid gebruik om ‘20 bouwstenen’ te presenteren voor een kansrijke en betrouwbare digitale samenleving. “Na twintig edities van dit jaarcongres merk ik dat wij technologie goed de ruimte geven in onze samenleving, maar dat de politiek soms moeite heeft om het onderwerp op te pakken. Er worden bijna overal wel goede, mooie initiatieven uitgevoerd, maar een brede visie ontbreekt. Daarom hebben wij als neutraal platform met maar liefst 150 van onze deelnemers een 20 punten plan opgesteld om de digitale samenleving de komende vijf jaar echt vorm te geven. Onze ambitie daarin is om Nederland het meest succesvolle land ter wereld te maken op ICT-gebied. Ik wil iedereen in de zaal dan ook oproepen: doe met ons mee! Laten we samen als nationale coalitie Nederland hét topland op ICT-gebied maken.”
ICT in de zorg en Later als ik groot ben
Daarna nam één van de nieuwste medewerkers van ECP het woord op het hoofdpodium. Voormalig Kamerlid Lea Bouwmeester hield een betoog om de zorg menselijker en warmer te maken met behulp van ICT. “Wat is het mooi om hier als ECP zoveel mensen en organisaties met elkaar te mogen verbinden. Ik heb vandaag een paar workshops mogen begeleiden over de eHealthweek en digivaardigheden in de zorg en wat ik in de sessies merkte is dat zorg geen product is dat je koopt of afneemt, maar een wederzijdse relatie omhelst. Hoe beter de relatie, hoe groter de kans dat je vraag wordt beantwoord. Zorg is niet het doel, het doel is een leven leiden dat bij je past en ontdekken wat de rol van zorg daarin is. Samen kunnen we hier aan bouwen, samen kunnen hier voor zorgen.” Eén van de pijlers van het Jaarcongres ECP is digitale vaardigheden. Theo Douma, voorzitter van het College van Bestuur van Openbaar Onderwijs Groningen (O2G2) hield een presentatie over het belang van digitale geletterdheid, ingeleid door een filmpje van het tv-programma ‘Later als ik groot ben’, waarin kinderen de invloed van ICT op de arbeidsmarkt ontdekken. “Digitale geletterdheid is meer dan alleen goed met computers om kunnen gaan”, stelde Douma. “De hele samenleving wordt digitaal, dat biedt enorme perspectieven, vooral voor de volgende generaties. ICT moet daarom geïntegreerd wordt in het volledige lespakket en niet beschouwd worden als een enkel losstaand vak. In Groningen hebben we binnen dertig scholen van het primair en voortgezet onderwijs een doorlopende digitale leerlijn van Groep 1 helemaal naar 6-VWO ingericht en we merken nu al wat voor een positieve resultaten dat oplevert. ICT wordt op een totaal andere manier neergezet waardoor het interessanter wordt voor grotere groepen. Het mooiste resultaat vind ik dat waar het voorheen soms moeilijk was jonge vrouwen mee te krijgen in deze technische vakken, we zien nu dat het juist deze vrouwen zijn die het voortouw nemen in onze eLabs. Het neerzetten van deze leerlijn toont aan dat als we samen bouwen aan goede voorwaarden, we in hele korte tijd heel veel kunnen bereiken.”
Icarus Award en SODA
Het Jaarcongres ECP werd afgesloten met de uitreiking van een tweetal awards. Kunstenares Roos Groothuizen won de Icarus Award 2017 voor haar kunstwerk ‘The Black Box Bellagio’. Deze Award wordt ieder jaar uitgereikt aan een jonge kunstenaar die via kunst aandacht vraagt voor de soms dunne lijn tussen technologie en ethiek. In ‘The Black Box Bellagio’ waan je je in een casino waar je niet om geld speelt, maar je privacy en data vergokt. De jury was unaniem over deze winnares: “Origineel en spannend vormgegeven spel met hoeveel we van onze privacy weg willen geven, en hoe het in sommige gevallen als betaalmiddel fungeert. Maar ook onderling, vriendschap is geheimen delen. Vooral de humoristische manier waarop het gebracht is erg leuk”, luidde het juryoordeel. De Consumentenbond ontving de Stuiveling Open Data Award (SODA) en de bijbehorende €20.000 voor doorontwikkeling van de toepassing ‘Wat kost mijn zorg?’. Met deze tool kunnen mensen zien wat de kosten zijn van medische behandelingen bij verschillende ziekenhuizen en verzekeraars. Daarnaast kunnen gebruikers via de ‘verzameltool’ bijdragen aan transparantie van ziekenhuistarieven. De toepassing draagt hiermee bij aan meer transparantie in de zorg en meer bewustzijn over prijzen bij consumenten.