Het gebrek aan noodzakelijke kennis over digitalisering bij Kamerleden heeft het tot ‘hot topic’ geschopt. Het is een begin. Nu nog de oplossing. Vanuit ECP sprak Arie van Bellen de afgelopen weken een aantal Kamerleden en voormalig Kamerleden om te inventariseren waar de behoefte aan digitale informatievoorziening ligt. Daarbij trad hij mede op vanuit de in februari opgerichte Digitale Binnenhof Academy, die na de verkiezingen start met kennis- en informatiesessies voor nieuw aan te treden Kamerleden en hun medewerkers.
Bij de rondgang werd de volgende vraag gesteld: “Welke informatie over (alle aspecten van) digitalisering had u als Kamerlid achteraf beter, onafhankelijker of tijdiger ontvangen willen hebben?”. Van de Tweede Kamerleden (en een enkel Eerste Kamerlid) kwam de response van de volgende partijen: VVD (5), PvdA (4), CDA (3), D66 (2), SP (2) en Groen Links (2).
Algemene bevindingen en ervaringen
- Veel Kamerleden klagen over het gebrek aan ondersteuning en het zelf uit moeten zoeken van feiten en achtergronden.
- Men vindt het vaak moeilijk te doorgronden wat de achtergrond en het belang is van een gesprekspartner.
- Een belangrijk onderscheid is te zien tussen leden van Kamercommissies die veel te maken krijgen met digitale vraagstukken en leden die maar zijdelings met digitalisering in aanraking komen. De “hot-spot” commissies zijn de ministeries van Binnenlandse Zaken, Economische Zaken en Klimaat, en Justitie en Veiligheid.
- Men kijkt met kritische nieuwsgierigheid naar een commissie Digitalisering. Dit omdat de andere commissies hun eigen speelruimte willen houden als er digitaliseringsaspecten kleven aan hun dossiers, bijvoorbeeld binnen het dossier onderwijs of veiligheid. Binnen de commissie Digitalisering zal het daarom vooral om kennisuitwisseling gaan en het opstellen van een digitaal kader.
De drie grote lijnen die in het politieke spel te zien zijn, ongeacht de politieke kleur van de Kamerleden, zijn:
- Veiligheid;
- De burger: grondrechten, privacy, inclusie;
- Innovatie.
In het huidige (demissionaire) Kabinet nam met name innovatie het voortouw, met Mona Keijzer, Ferd Grapperhaus en Raymond Knops als trekkers. Wellicht dat in het nieuwe Kabinet de aandacht zal verschuiven in de richting van veiligheid en bescherming van de burger.
Specifieke bevindingen
De onderwerpen die het meest genoemd werden, zijn:
- Veiligheid;
- Het reguleren van platforms, en daarmee de autonomie van Nederland en Europa;
- Vaardigheden, daarbij zowel omscholing aan de bovenkant als inclusie aan de onderkant;
- Data in alle aspecten zoals ethiek, autonomie en ook veiligheid (actueel door onder andere datalekken bij de GGD).
De koppeling met maatschappelijke topthema’s zoals zorg of onderwijs werd zelden gelegd. De digitaliseringsdeskundigen uit de drie hot spots hebben, naar het zich laat aanzien, geen verbindende rol naar andere fractiegenoten. Er is eerder sprake van concurrentie.
