Op 12 december organiseerde ECP een feestelijke jaarafsluiting, de ECP Eindejaarssociëteit, in de Glazen Zaal in Den Haag.
Tijdens deze bijeenkomst blikten ECP-voorzitter Tineke Netelenbos en ECP-directeur Arie van Bellen terug op een mooi jaar vol ontmoeting en verbinding. Ze bespraken ontwikkelingen op het gebied van digitalisering en de activiteiten van ECP van het afgelopen jaar. Hiernaast werden de belangrijke thema’s voor 2024 besproken.
Na het inhoudelijke gedeelte bezochten de gasten de Portugese Synagoge die achter de Glazen Zaal is gelegen. De bezoekers die geen interesse hadden om deel te nemen aan deze tour konden alvast aan de borrel. De avond werd afgesloten met een diner.
Terugblik en vooruitblik
Met verschillende projecten is er veel aandacht geweest voor onder andere digitale duurzaamheid, begeleidingsethiek, digitale veiligheid, Alert Online, de ONE, quantum technologie, de invulling van Europese regelgeving, mediawijsheid en het belang van zeekabels voor het waarborgen van Nederland als digitaal knooppunt. Ook is Topteam ICT een zelfstandige topsector en daarmee volwassen geworden.
Vooruitkijkend zijn de eerste evenementen voor volgend jaar alweer gepland. Met de nieuwe Tweede Kamer gaat ook de Digitale Binnenhof Academie weer beginnen in samenwerking met het meest digibewuste kamerlid van 2023 Barbara Kathmann.
Tineke Netelenbos kondigde daarnaast haar afscheid als voorzitter aan nu ze 80 wordt volgend jaar. Vanaf juli zal ze het stokje als voorzitter overdragen.
Presentatie Digitale soevereiniteit in tijden van geopolitieke rivaliteit
Vervolgens gaf Haroon Sheikh een presentatie over de wisselwerking tussen geopolitiek en digitalisering. Beide onderwerpen zijn urgent en digitalisering is van groot belang voor geopolitiek. Omdat zowel geopolitiek als digitalisering soms vrij lastig te definiëren zijn, biedt het kijken naar deze wisselwerking in een verticale wereldorde een kader. Zoals digitale objecten zelf zijn er in de verticale wereldorde verschillende lagen van technologie, oftewel ‘stacks’.
-
Grondstoffen:
China heerst over de markt voor grondstoffen en heeft zelfs posities verworven in mijnen buiten haar grenzen. Europa probeert actief bij te blijven, maar het is een ingewikkeld spel van geopolitieke en economische belangen.
-
Chips:
Europa heeft een solide positie in chipontwerp en -productie maar ook met de EU Chips-Act. Bedrijven in Taiwan en ASML in Nederland spelen een onvervangbare rol.
-
Netwerken:
Huawei’s exclusie uit de Europese infrastructuur zorgt voor een vacuüm, aangezien het bedrijf vooropliep in 5G-technologie. Nokia en Ericsson zijn sterke Europese spelers, maar hoe kunnen zij tot industriële kampioenen worden opgevoerd?
-
De Cloud:
Amerika (Amazon, Microsoft & Google) domineert hier, en Europa worstelt. Het Gaia X-project is een poging om een Europese tegenhanger te creëren, maar de concurrentie is zeer uitdagend.
-
Intelligentie:
AI is de toekomst, met China en de VS als supermachten. Europa staat misschien niet op dezelfde superpower-niveau, maar in wetenschappelijk opzicht doet het niet onder. Quantum computing kan geopolitieke verschuivingen teweeg gaan brengen, met implicaties voor encryptie en surveillance.
-
Applicaties:
Amerika en China domineren dit terrein, maar Europa heeft ook opmerkelijke digitale bedrijven zoals Just Eat, Spotify en Booking.com.
-
Connected Devices (IoT):
De VS heeft een sterke digitale productiecapaciteit via bedrijven als Tesla, terwijl China als productiemacht een sterke positie heeft met bedrijven zoals DJI. Europa, als industriële grootmacht, heeft ook een sterke positie in dit domein.
Europa staat voor de uitdaging om niet alleen haar positie te behouden, maar ook om te gedijen te midden van deze mondiale concurrentie. Het vereist een strategische benadering, investeringen in onderzoek en ontwikkeling, samenwerking tussen publieke en private sectoren en wellicht het stimuleren van innovatie en ondernemerschap binnen de regio.
Wetgeving en standaarden gaan door alle lagen heen. Hier heeft de EU een leidende rol met ‘The Brussels Effect’: Europa kan unilateraal de regels opstellen en deze ook internationaal opleggen (zoals met GDPR). Ook Nederland is in het spanningsveld van digitalisering en geopolitiek een cruciale speler, van chips tot applicaties en met invloed in de EU.
Presentatie Haroon Sheikh
12-12-2023