Conclusie

De Aanpak Begeleidingsethiek biedt een praktisch en inclusief kader om ethische vraagstukken effectief te integreren of mee te nemen in diverse organisaties en beleidsvorming zodat technologie op een maatschappelijk verantwoorde manier kan worden ingezet. 

Samenvatting

Tijdens de sessie ’Waardengedreven dialogen voor nu en in de toekomst’, stond de Aanpak Begeleidingsethiek (ABE) centraal. Twee organisaties, het LUMC en de gemeente Eindhoven, die deze aanpak toepassen, deelden daarnaast hun ervaringen met de methode en lichtten toe welke waarde de aanpak voor hun organisatie heeft. Daniël Tijink, MT-lid ECP en geestelijk vader van de Aanpak Begeleidingsethiek, startte de bijeenkomst en gaf uitleg over de methode zelf en de toepassingen van de methode. Ook sprak Daniël over de urgentie van het samenbrengen van ethiek en digitalisering, het belang van het vaststellen van waarden bij direct betrokkenen, de bottum-up benadering en de impact die de methode kan hebben.

André Krom (Assistant professor – LUMC) sprak over het gebruik van de ABE-methode binnen het LUMC. Hij deelde voorbeelden van zowel incidentele als structurele toepassing van ethieksessies binnen de organisatie. Daarnaast gaf hij aan dat het LUMC de ABE-methode inmiddels zelfstandig toepast om diverse redenen. Ethiek kan hierdoor zowel organisatorisch als projectmatig worden geïntegreerd in bredere structuren zoals het onderwijs en gecombineerd met andere methoden.

Harry ten Caten (senior onderzoeksadviseur – Gemeente Eindhoven) benadrukte dat adviesraden en toezichthouders zich zorgen maken over de bescherming van publieke waarden door de snelle ontwikkelingen in digitalisering. Overheden vragen zich af hoe deze waarden beschermd kunnen worden bij het toepassen van digitale technologie in steden. Hij gaf aan dat de gemeenteraad van Eindhoven heeft besloten ethiek een prominente plaats te geven door kennis te ontwikkelen over ethische en maatschappelijke vraagstukken rondom digitalisering. De raad streeft naar het opstellen van een waardenkader en het instellen van een ethische commissie. Dit moet ervoor zorgen dat publieke waarden zowel binnen als buiten de organisatie bespreekbaar worden gemaakt en worden meegenomen in politieke besluitvorming, zodat technologie op een maatschappelijk verantwoorde manier wordt ingezet. De methode ABE wordt hierbij toegepast door het ethische team, om waardevol ethisch advies te bieden. 

Discussie

Zal de huidige politieke wind ertoe leiden dat ethiek binnen de overheid verdwijnt? Hierop werd gereageerd dat de Aanpak Begeleidingsethiek (ABE) juist geschikt is voor alle politieke stromingen. Dit komt doordat de ABE een bottom-up benadering hanteert, waarbij de ervaringen van burgers en direct betrokkenen centraal staan en actief worden meegenomen. 

Presentatie

Bekijk hier de presentatie van deze sessie: ECP Jaarfestival – Waardengedreven dialogen voor nu en de toekomst