In het kader van het 25-jarig jubileum van ECP blikken we terug op digitale ontwikkelingen met ECP’ers, onze achterban, of deelnemers. Deze week spreken we met Bart Schermer, oud-ECP’er, hoogleraar Privacy & Cybercrime en oprichter van Considerati.
Van jongs af aan groeide Bart op met computers. Zijn vader was de eerste in Nederland die een winkel met Apple computers begon. “Ik was nog geen 6 jaar oud toen ik bij Chriet Titulaer, presentator van de Wondere Wereld, de eerste Apple computer uitprobeerde. Hij was een vriend van mijn vader en had in 1984 de eerste Apple computer naar Nederland gehaald.”
“We procederen al 2000 jaar over een tak die over de schutting hangt, maar hoe moeten we ons verhouden tot AI?”
In 1996 begon Bart aan de studie rechten in Leiden. “Dat was niet eens zo’n bewuste keuze, maar toen ik in het tweede jaar het vak recht en internet volgde klikte het eigenlijk. We procederen al 2000 jaar over een tak die over de schutting hangt, maar hoe moeten we ons verhouden tot AI? Wat is de impact van technologie op mensen en samenleving? Het was toen nog een onontgonnen terrein. Ik heb het idee als jurist, dat je daar nog écht het verschil in kan maken.”
Na zijn studie kwam Bart als stagiaire bij ECP terecht via zijn studievriend Ton Wagemans. Begin 2000 was ECP nog gefocust op e-commerce. De eerste richtlijnen op het gebied van elektronisch zakendoen kwamen vanuit Europa, maar wetgeving was nog in ontwikkeling. Het was aan ECP om die wetgeving mede te helpen implementeren, interpreteren en uit te leggen in Nederland.
Vanuit het ministerie van Economische Zaken werd het traject ‘Nederland gaat digitaal’ opgericht. Als onderdeel van het traject schreef Bart in opdracht van EZK een handboek voor mkb’ers die online zaken wilden gaan doen. “In ‘Netjes volgens het boekje’ stond precies wat je allemaal wel of niet mocht doen. Welke informatie moet je op je website zetten? Hoe sluit je een elektronisch contract? Dat soort dingen.”
Het boekje staat nog steeds bij Bart in de kast. “Het was voor mij een heel leuk project. Het was een oplage van 30.000 stuks! En ik was begin 20 en schreef een boek met zo’n grote oplage, dat is onwijs gaaf.”
“AI is altijd wel een van de trends geweest die we bij ECP hebben gezien en gevolgd. Dat is voor mij nu niet anders.”
In 2008 richtte Bart samen met Ton Wagemans Considerati op. “Wij zagen op een gegeven moment ook ruimte voor een commerciële consultancy die bedrijven kan helpen met bijvoorbeeld compliant zijn met privacywetgeving of ethisch digitaal werk. Ik denk dat je de meeste impact kan hebben in het adviseren aan partijen die bezig zijn met technologie ontwikkelen.”
Afgelopen maand pleitten hoogleraren en ontwikkelaars nog voor een tijdelijke stop van AI ontwikkelingen. Hoewel Bart zich deels kan vinden in die oproep vindt hij het tegelijkertijd niet erg realistisch. “Mensen en organisaties die bezig zijn met ‘slechte’ toepassingen van AI gaan zich daar toch niet aan houden. We zouden nu, al dan niet door wet- en regelgeving verplicht, een oproep moeten doen aan die organisaties om gewoon goed na te denken over AI. Ga zorgvuldig ontwikkelen, met respect voor mensenrechten, cultuur, diversiteit, en niet in de laatste plaats klimaat.”
Ook over de komst van Europese wetgeving rondom AI toepassingen is veel discussie. Met name de AI Act gaat de komende jaren sturend zijn. “De AI Act moet je denk ik een beetje vergelijken met de impact van een AVG. Daar gaan gewoon hele strenge eisen gesteld worden aan het ontwikkelen en op de markt brengen van die producten. Dat is natuurlijk ook goed, alleen vraag ik me af of we de ambitie kunnen waarmaken die we als Europa neerzetten.”