Samenvatting
In een volle zaal 8 van de Fokker Terminal kwamen de Topsectoren Energie en ICT samen met het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en netbeheerder Liander om aan de hand van een pitch en drie stellingen in gesprek te gaan over digitalisering als sleutel tot het realiseren van onze klimaatdoelen.
Huibert Baud, directeur Klant & Ontwerp bij Liander, gaf een prikkelende pitch over de uitdagingen van netbeheerder Liander en de snelheid van de energietransitie. Het nationale energienet zou moeten verdubbelen om de toekomstige vraag naar elektriciteit aan te kunnen. Het slimmer maken van ons nu nog ‘domme’ energienetwerk door de inzet van digitalisering zou die opgave voor een groot deel kunnen oplossen. Liander is de laatste jaren steeds meer gaan digitaliseren en gebruikt onder andere big data en artificial intelligence om het netwerk te beheren. Een volgende stap in deze digitalisering is noodzakelijk. Zo is het kunnen meten van levering en gebruik van belang om in te toekomst te kunnen sturen op beiden.
Technologisch gezien is dit al mogelijk, alleen zijn er nog enkele hordes die eerst genomen moeten worden. De businesscases voor flexibele tarieven zijn bijvoorbeeld nog niet rond en het aantrekken en opleiden van vakmensen is echt een uitdaging.
Discussie
Direct bij de eerste stelling (“De digitalisering van de energietransitie verloopt veel te traag, er is sprake van te veel belemmeringen.”) zette Peter Molengraaf de discussie op scherp door aan te geven dat wij onze klimaatdoelen voor 2030 met 10-15% zullen missen. Duurzame energiebronnen leveren nog te onvoorspelbaar en ons verbruik is daarop nog niet of nauwelijks aangepast. Buiten ons gedrag zal ook de sector slimmer moeten worden door te digitaliseren. Jeannine Peek herkende dat er een behoorlijke inhaalslag gemaakt moet worden en dat digitalisering nog niet zo heel lang op de agenda staat. Maxine Tillij vult aan dat de Rijksoverheid zichzelf opnieuw moet uitvinden om belemmeringen voor digitalisering weg te kunnen nemen, de nieuwe energiewet schept mogelijkheden.
Uit het publiek kwamen goede vragen over de belemmeringen voor de energiesector, de gevolgen van privatisering en de wens van fabrikanten om ook achter de voordeur zicht te krijgen op het energiegebruik van apparatuur. Veel antwoorden grepen in elkaar en de sprekers waren het eens dat betere afspraken tussen de overheid, de markt en de eindgebruikers de meeste belemmeringen kunnen wegnemen. De overheid en de markt zouden het werkveld opnieuw moeten inrichten en de eindgebruikers zullen meer gestimuleerd moeten worden om hun verbruik aan te passen op de limieten van het energiebronnen en het energiesysteem.
Op de stelling: “Het digitale energiesysteem van de toekomst kunnen we vandaag al ontwerpen.” Reageerde Maxine Tillij dat er nog maar 8 jaar is om de doelstellingen te halen. Regie is nodig en digitalisering is essentieel voor het halen van de doelstellingen. Onderzoek en innovatie is hierin essentieel. Bijvoorbeeld door met een zogenaamde “digital twin” van het landelijke energienetwerk, toekomstige situaties in kaart te brengen en nieuwe situaties te kunnen testen.
Quotes
“Het energienet zou moeten verdubbelen om de toekomstige vraag aan te kunnen, maar een digitaliseringsslag van ons ‘domme’ net zou hier een welkome uitkomst kunnen bieden.” Huibert Baud, Liander
“Buiten het gedrag van de consument zal ook de sector slimmer moeten worden en dat betekent digitaliseren.” Peter Molengraaf, Boegbeeld Topsector Energie
““Centrale regie is nodig en kan pas weer losgelaten worden als het loopt.” Jeannine Peek, Boegbeeld Topsector ICT
Belangrijkste conclusies van de sessie
- Digitalisering van ons energienet is nodig om te kunnen voldoen aan de groeiende vraag naar energie.
- Onderzoek en innovatie is nodig om het energiesysteem van morgen te ontwerpen
- Regie is nodig
Presentatie
Presentatie sessie: Digitalisering als sleutel tot het realiseren van onze klimaatdoelen.