“Mij niet bellen!” De uitspraak van tv-persoonlijkheid Martin Meiland wordt onder jongeren gebruikt om aan te geven dat ze niet bij bepaalde (theoretische) situaties of mensen betrokken willen zijn. Maar niet alleen spreekwoordelijk is ‘niet bellen’ populair. 38% van de jongeren vindt het eng om te bellen, blijkt uit onderzoek van Motivaction.
Ook uit de Telecommonitor van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) blijkt dat onze belgewoontes de afgelopen jaren flink zijn veranderd. Tien jaar geleden belden we in Nederland nog 19,46 miljard minuten via een vaste lijn; in 2022 nog maar 6,28 miljard minuten. Mobiel bellen werd populairder, maar ondanks een piek in 2020 en 2021, daalde ook het aantal belminuten via mobiele telefonie in 2022 met -14,4% ten opzichte van het jaar ervoor.
Is bel-angst dan echt een ding van deze tijd? 25 jaar geleden interviewde cameraman Frans Bromet op straat verschillende mensen over het nut van een mobiele telefoon. “Het lijkt me helemaal niet leuk om altijd bereikbaar te zijn,” en “Als mensen mij bereiken willen kunnen ze dat met een brief doen,” luidden de antwoorden.
Het eerste gsm-netwerk van Nederland werd in 1994 in gebruik gesteld. Er waren twee telefoonnetwerken waarmee je naast een vaste telefoon ook met een mobiele telefoon kon bellen. Dit waren de netwerken van Libertel en KPN, toen nog bekend als PTT.
In 1998 besloot de Nederlandse overheid om voor het eerst een veiling uit te schrijven om nog meer aanbieders op de gsm-markt toe te laten. Daarmee werd Nederland het eerste Europese land waar gebruiksrechten voor etherfrequenties geveild werden. De concurrentie zorgde voor lagere beltarieven lager. Ook toestellen werden steeds goedkoper.
In 2007 zag de allereerste iPhone het levenslicht. Vanaf dat moment werd internetten vanaf de mobiele telefoon plotseling voor een écht groot publiek toegankelijk. Er ontstonden steeds meer manieren om te communiceren via de mobiele telefoon. Mensen kozen steeds vaker om een sms’je of een mailtje te sturen, in plaats van te bellen bleek uit onderzoek dat Opta in 2009 uitvoerde.
Inmiddels is het aantal verstuurde sms’jes in de afgelopen 10 jaar alleen maar gedaald, terwijl dataverbruik stijgt. “We kunnen van alles met de telefoon; appen, swipen, snappen,” vertelt business coach Claudia Bouwens eind 2022 in een interview met de NOS. Claudia geeft beltrainingen aan mensen in het bedrijfsleven. “Ik merk dat mensen het steeds moeilijker vinden om te bellen. Tien cijfers intoetsen om een echt gesprek met elkaar aan te gaan, dat vinden we heel lastig.”
Hoe kom je dan van je bel-angst af? “Bellen moet je zien als een spier die je kunt trainen,” aldus sociaal psycholoog Joyce Croonen. En is het echt iets van deze tijd? “Je ziet vaak dat boomers minder last hebben van bel-angst dan millennials, omdat zij met bellen als communicatiemiddel zijn opgegroeid.”
Oefenen dus, en bel gezellig die oude vriend weer eens op!
___________________________________