Is het een goed idee om Nederlandse inlichtingendiensten online meer bevoegdheden te geven, zoals het aftappen van al het verkeer uit internetkabels? Dat is een even belangrijke als complexe discussie. Het wetsvoorstel hierover verdient evenwel een goed debat, vindt ECP | Platform voor de InformatieSamenleving. Daarom heeft ECP nu op één A4’tje een overzicht gemaakt van alle plus- en minpunten van de kabinetsplannen.
Op 13 december 2022 is de nieuwe Argumentenkaart ‘Tijdelijke wet inlichtingendiensten’ overhandigd aan Barbara Kathmann als lid van de Commissie Binnenlandse Zaken van de Tweede Kamer. Deze vaste Kamercommissie behandelt binnenkort de Tijdelijke Wet op de Inlichtingendiensten.
Aanleiding voor het maken van de Argumentenkaart was het opstappen van Bert Hubert uit de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (TIB)– de commissie die als toezichthouder vooraf bindend toetst of de voorgenomen inzet van de zwaarste bevoegdheden van de AIVD en MIVD rechtmatig is.
Hubert legde enkele maanden geleden zijn functie neer omdat hij zich persoonlijk niet kon vinden in de in de nieuwe wet voorgenomen uitbreidingen van de bevoegdheden van de diensten, die in zijn ogen te ver gaan. Daarnaast maakt hij zich zorgen over of nog wel goed kan worden toegezien op hoe inlichtingendiensten de regels naleven.
In plaats van een toets vooraf komt in de nieuwe wet de toezichthouder in actie tijdens en na de operaties.
De Tijdelijke wet onderzoeken AIVD en MIVD naar landen met een offensief cyberprogramma heeft tot doel het toezicht vooraf te beperken, het toezicht vooraf op de technische risico’s af te schaffen en verruimt ook op andere punten de bevoegdheden van de diensten. Die willen deze extra speelruimte graag, om sneller en dynamischer in te kunnen spelen op dreigingen.
Vier jaar geleden wezen Nederlanders in een niet bindend referendum nog in meerderheid uitbreiding af van de WIV. Toen was er groot maatschappelijk debat over wat ‘de sleepwet’ werd genoemd. Nu is het vrij stil. Maar het opstappen van Hubert maakte wel wat los, hierdoor laaide even de discussie over het ongericht binnenhalen van grote hoeveelheden internetverkeer weer op.
Met een grote groep belanghebbenden en overige experts zijn de argumenten voor en tegen deze tijdelijke wet nu door ECP overzichtelijk in kaart gebracht. Doel hiervan is de Kamer te helpen met het voeren van een beter debat, en het faciliteren van maatschappelijk debat.
Argumentenkaart tijdelijke wet inlichtingendiensten