EPN/Nitel-onderzoek:
Patiënt negeert adviezen huisarts
Meer dan de helft van de patiënten (56%) geeft aan adviezen van de huisarts niet volledig op te volgen. Leeftijd blijkt daarbij van grote invloed: jongeren tot 34 jaar zeggen het vaakst adviezen niet op te volgen. Ouderen blijken het sterkst geneigd adviezen van de huisarts wel op te volgen. Twee andere factoren blijken significante invloed te hebben op de bereidheid gevolg te geven aan de adviezen. In de eerste plaats het gevoel van de patiënt dat hij of zij de klachten zelf helder heeft kunnen verwoorden en de huisarts de klachten begreep. In de tweede plaats de mate waarin de patiënt de informatie en de adviezen van de huisarts zegt te begrijpen.
Dit blijkt uit een onderzoek dat bureau CentERdata onder een representatieve steekproef van 2000 personen, in opdracht van EPN/Nitel heeft uitgevoerd. Van de onderzochten bleken 1500 de afgelopen 3 jaar onder behandeling van een huisarts te hebben gestaan. Het onderzoek vroeg hen over hun oordeel over de begeleiding en de informatievoorziening door de huisarts.
49% van de ondervraagden blijkt niet helemaal tevreden over de tijd die men had om klachten te bespreken en eenzelfde percentage geeft aan dat de huisarts de klachten niet geheel begreep. Dat is niet verwonderlijk: in die paar minuten dat patiënt en huisarts elkaar spreken kunnen veel misverstanden ontstaan. De huisarts moet niet alleen luisteren naar de patiënt, maar ook onderzoeken uitvoeren, gegevens invoeren in het computersysteem en dergelijke. De patiënt maakt zich vaak veel zorgen en is bang allerlei symptomen te vergeten. Of de patiënt wekt ten onrechte in het gesprek de indruk dat het allemaal wel meevalt. Eén woord is in zo’n situatie al snel verkeerd geïnterpreteerd en dat kan grote gevolgen hebben.
Zelfzorgadviezen
EPN/Nitel juicht daarom initiatieven toe die de patiënt helpen bij het voorbereiden van het gesprek met de huisarts. Gestructureerde vragenlijsten via internet kunnen patiënten helpen klachten op een meer eenduidige manier onder woorden te brengen, de samenhang tussen klachten te begrijpen en te ontdekken welke terminologie de huisarts gebruikt. Als dat gepast is kan de patiënt eerst zelfzorgadviezen opvolgen, waarmee bijvoorbeeld onnodig artsenbezoek kan worden voorkomen.
Desgevraagd gaven onderzochten in het EPN/Nitel-onderzoek aan dat ze vaak adviezen niet opvolgden omdat die niet goed aansloten op hun manier van leven. Tijdens een consult is er vaak weinig gelegenheid openhartig in te gaan op de vragen en de bedenkingen die een patiënt heeft bij de adviezen van de arts. Zodra de deur van de spreekkamer dichtgaat maakt de patiënt eigen afwegingen, ongeacht de vraag of die afwegingen wel zo verstandig zijn vanuit medisch oogpunt. Er is te weinig tijd om rustig na te gaan of misschien gemakkelijk aan bezwaren van de patiënt tegemoet kan worden gekomen.
Een belangrijke reden voor dat gebrek aan tijd is dat er in financieel opzicht geen prikkel is om die tijd ook te nemen. De zorgverlener die zich inspant patiënten beter voor te lichten en te overtuigen, merkt daar niets van. Er is alleen een beroepsmatige prikkel om patiënten te motiveren en zodanig voor te lichten dat ze de in medisch opzicht ook beste keuzes maken. EPN/Nitel bepleit daarom de toepassing van gestandaardiseerde meetinstrumenten die dit soort aspecten meten. Het meten van dit soort aspecten geeft zorgverleners de ruimte om patiënten te informeren en te motiveren.
EPN/Nitel reikt jaarlijks de Telemedicineprijs uit om projecten te steunen die de invoering van ICT in de gezondheidszorg bevorderen. De winnaar van de prijs mag TNO Informatie en Communicatietechnologie een “ICT challenge” voorleggen: een probleem, waar experts van TNO in een week een (werkende) oplossing voor ontwikkelen.
CentERdata is een instituut voor dataverzameling en toegepast onderzoek. Survey-onderzoek vindt voornamelijk plaats met behulp van het CentERpanel, dat bestaat uit ruim 2.000 huishoudens die iedere week thuis een vragenlijst invullen. Dit panel is representatief voor de Nederlandse bevolking.
Nadere informatie: info@ecp-epn.nl