Het is de dag na de Provinciale Statenverkiezingen, onze stemmen zijn geteld, en nu? We spraken met Rudy van Belkom, directeur van de Stichting Toekomstbeeld der Techniek en ontwikkelaar van de Technologie Kieswijzer, over de huidige status van de politieke digitale agenda.
“Partijen hebben geen samenhangend programma als het op digitale onderwerpen aan komt. Het is enorm versnipperd en onvolledig,” aldus Rudy van Belkom. “Wat ik mis is een constructieve visie. Een visie waarin onderwerpen met elkaar samenhangen en er een duidelijk pad wordt uitgestippeld.”
Er is heroriëntatie nodig op de digitale agenda, blijkt ook uit een onderzoek naar de programma’s van verschillende politieke partijen dat de Fontys Hogeschool voor Journalistiek in aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen uitvoerde. Over de resultaten schreef Rudy samen met twee onderzoekers een opiniestuk voor het Parool.
Zelf deed van Belkom de afgelopen jaren onderzoek naar de toekomst van de democratie en ontwikkelde in de loop van het onderzoek de Technologie Kieswijzer. “In de meest gebruikte stemhulp van Nederland, de StemWijzer, ging niet één van de 30 stellingen over technologie en digitalisering. De Technologie Kieswijzer is de eerste kieswijzer die volledig over digitale technologieën gaat.”
“Digitale Zaken staat als onderwerp nog in de politieke kinderschoenen.”
En dat ligt volgens Rudy aan een samenhang van redenen. “Politiek is spel van vraag en aanbod; als burgers zich ergens zorgen over maken zullen partijen zich erop richten. Digitale zaken is nog een beetje een blinde vlek binnen de maatschappij. Iedereen maakt zich tot zekere hoogte druk om privacy, maar in Duitsland merk je bijvoorbeeld dat burgers hun onvrede meer uiten.”
Naast een gebrek aan maatschappelijke urgentie is er binnen de politiek ook onvoldoende aandacht voor, en expertise over, digitale onderwerpen. “Voor de landelijke verkiezingen heeft AG Connect onderzoek gedaan naar de kennis die kandidaten hebben over digitalisering. Degenen met kennis staan toch vaak laag op de kieslijst. Ook valt op dat sommige partijen beter georganiseerd zijn. Zij hebben een team klaar zitten dat zich kan focussen op verschillende onderwerpen, terwijl bij andere partijen alleen een lijsttrekker beschikbaar is.”
“De ene partij focust zich op digitale geletterdheid en de andere partij op cybersecurity.”
En de onderwerpen verschillen ook per verkiezing. “Tijdens de landelijke verkiezingen van 2021 was er veel aandacht voor desinformatie en microtargeting in politieke advertenties. Bij de Provinciale Statenverkiezingen speelde het onderwerp datacenters een grotere rol. Wat we nodig hebben is een constructieve visie op de toekomst van de digitale samenleving, waarin al deze onderwerpen met elkaar samenhangen. Kortom, ook de Provincies hebben een Technologie Kieswijzer nodig.”
__________________________________________________
Lees het verslag