De bedoeling van de internationale Art Fair Poppositions was kennisuitwisseling tussen experts en kunstenaars. Via het stellen van vragen reflecteerden verschillende experts uit de wetenschap en filosofie op het werk van kunstenaars die exposeerden tijdens Poppositions. Liisa Janssens was voor deze kunstbeurs uitgenodigd om als ethicus, en expert op het gebied van recht en filosofie in het digitale domein, te reflecteren op werken van kunstenaars die het digitale leven als uitgangspunt voor hun installaties hadden genomen. In het bijzonder was het doel van het onderdeel ‘The Digital Life’ om kennis van (en reflectie op) het digitale domein vanuit de wetenschap, filosofie en kunsten te laten samenkomen om een smeltkroes van visies op de informatiesamenleving te genereren én de ethische vragen van deze tijd te stellen vanuit verschillende invalshoeken.
Het werk van de Britse kunstenaar Roy Ascott vormde de insteek van het onderdeel ‘Digital Life’. Ascott stelt in zijn werk ‘Is There Love in The Telematic Embrace?’ dat technologie van computer en telecommunicatie ervoor zorgt dat wij een ervaring krijgen die buiten het tastbare ligt en dat ons denken en creativiteit – niet begrensd door het fysieke – hierdoor ongekende mogelijkheden met zich meebrengen. Ascott noemt dit telematica; dit woord beschrijft het proces van de toenemende connectie tussen computers en telecommunicatie. Telematica kan ook beschreven worden als de architectuur van The Internet of Things, dit is een modenaam voor ‘superconnectivity’: een netwerk waarin alles met alles wordt verbonden via draadloze connectiviteit. The Internet of Things verandert ons leven als mens en hoe wij ons tot de ander als medemens verhouden. Dit vormde de achtergrond van waaruit gezocht wordt naar de inhoud van ethische vragen die gepaard gaan bij een digitaal leven dat door The Internet of Things een werkelijkheid is geworden (waarvan de alomtegenwoordigheid almaar toeneemt).
‘The Present is a Slow Vibration of the Existence’ – Kunstenaars Nomu en No Es van collectief ‘Salon’ uit Barcelona
Liisa Janssens ging in gesprek met kunstenaars Nomu en No Es van collectief ‘Salon’ uit Barcelona en Suzana Vasilescu van Suprainfinit Gallery, vertegenwoordigster van het werk van Taietzel Ricalos, uit Roemenië. Geïnspireerd door de alomvattendheid van het digitale in ons leven maakten het kunstenaarsduo Nomu & No Es uit Barcelona een installatie waarin de toeschouwer door een ‘Highway Agency’ deelnemer wordt van het digitale leven – dat normaal onzichtbaar is – de installatie is genaamd ‘The Present is a Slow Vibration of the Existence’. Met hen besprak Liisa Janssens de ethische vragen die dit werk oproept, namelijk die van de consequenties van onzichtbaarheid van het collecteren van persoonlijke datastromen. In hoeverre is het gewenst dat mensen, zonder dat ze het doorhebben, de autonomie over hun data opgeven? In hoeverre is het wenselijk dat mensen keuzes maken zonder dat er transparantie is over de (onbewuste) beïnvloeding die er op hen wordt uitgeoefend naar aanleiding van data analyses?
‘Sorry! Your sadness and despair are too big. Maximum size is 3 MB.’ – Kunstenaar Taietzel Ricalos van Suprainfinit Gallery uit Roemenië
Met galeriehouder Suzana Vasilescu van Suprainfinit Gallery besprak Liisa Janssens de vraag of het immoreel is om mensen digitaal te verwijderen via de online mogelijkheden, het uitgangspunt van het werk dat werd besproken was ‘Sorry! Your sadness and despair are too big. Maximum size is 3 MB.’. Zij stelde bij dit werk de vraag in hoeverre de ontmoeting met de ander nog in liefde wordt omhelsd wanneer er gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheden die er in de digitale wereld zijn om anderen, zijnde niets meer dan een pakketje van data, te elimineren wanneer zij “niet meer in het plaatje passen”.
Lees hier meer over de Art Fair Poppositions Brussels. Het programma van deze editie kunt u hier terugvinden.