16-10-2017

Het regeerakkoord: de mooie kralen zonder touwtje

Blog door Arie van Bellen Het vierpartijen-blok heeft een solide en aardig uitgewerkt regeerakkoord opgeleverd. Als burger pik je er dingen uit die jou en jouw omgeving raken. Met name in relatie tot de portemonnee buitelen de commentatoren over elkaar heen. De BTW-verhoging, de verlaging van de inkomstenbelasting of het afschaffen van de dividendbelasting bijvoorbeeld. Inkomenspolitiek is de ‘eyecatcher’. Daarnaast is het interessant te kijken naar de maatschappelijke domeinen waarin wij ons allemaal sporadisch of langdurig bewegen. Duurzaamheid is serieus omarmd. Langdurige zorg ook. In de sociale zekerheden wijzigingen voor de kleine werkgever en voor de zzp-er die meer wordt beschermd. Op het gebied van innovatiebeleid 400 miljoen. Gevraagd was 1 miljard door allerlei actoren, de uitkomst lijkt mij niet eens zo slecht. Mooi allemaal en zeker met een positieve ondertoon. Maar de missie van mijn aanjaagclub is alle hens aan dek voor ’een betrouwbare en kansrijke digitale samenleving’. Dus ongetwijfeld een beetje als beroepsgedeformeerde (of is het gezond verstand?) ging ik op zoek naar ’De Integrale Digitaliserings Paragraaf’. Want de kanteling naar een horizontale data-samenleving die zowel onze verdienmodellen (als logistiek, dienstverlening of industrie) als onze samenleving (rond zorg, duurzaamheid, burgerschap) fundamenteel verandert, dat is toch een centraal onderwerp voor iedere regering. Bij het doorsnuffelen is er vanuit dat perspectief een rijke oogst. Rijker dan ooit. Versterkte en structurele aandacht voor cybersecurity. Mooi. En terecht. Verfrissend nieuw elan rond de dienstverlening van de overheid. Dat riekt naar een staatssecretaris. Iets voor digitaal Kamerlid Kees Verhoeven van D66. En nog een mooie pluim op de al op de kapstok hangende hoed van digicommissaris-zonder-tanden Bas Eenhoorn. Ook e-health wordt fors ondersteund. Ook terecht. Mobiliteit noemt digitalisering, defensie ook. Logisch. Maar bij het naast elkaar zetten van die zeer relevante digitale kralen begint er toch iets te knagen. Het kleine ‘knaagje’ is dat uitgerekend in het innovatiebeleid, met daarbij het aan te passen topsectorenbeleid, digitalisering en de techniek die daarbij leidend is, ICT, geheel ontbreekt. Te vanzelfsprekend? Te zeer onderdeel van al die andere gebieden die wel genoemd worden? En dat terwijl in de inleiding van economie en innovatiebeleid digitalisering genoemd is als speerpunt om als Nederland koploper te worden. Is iemand vergeten de invulling daarvan te formuleren? En dan toch de grote ‘knaag’. Digitalisering is nu juist het touwtje, de ketting, van die mooie parels in de domeinen als veiligheid, zorg, mobiliteit en innovatiebeleid. Waar is de integrale sturing vanuit de overheid daarop? Wordt vervolgd in de nadere invulling van het regeerakkoord lijkt mij. Want dit moet interdepartementaal beleid zijn, eventueel met een ‘kopgroep’, maar op het hoogste niveau. De secretarissen-generaal van de departementen hebben daartoe tijdens de formatie al opgeroepen. Dus toch een beetje teleurgesteld? Niet helemaal. Speerpunt in het realiseren van onze missie als ECP, met en voor alle actoren en deelnemers die met ons samenwerken, is al jarenlang digitalisering als thema in het onderwijs. Dat staat er klip en klaar in. Zal best nog tijd nodig hebben om zich te concretiseren, dus met elkaar nu al aan de bak: Samen Digiwijzer, gelanceerd op de dag na het verschijnen van het regeerakkoord. Gelanceerd door vele partners gezamenlijk: nu al aan de slag op de scholen, juist ook in de jaren dat de aanpassing van het curriculum nog geen werking heeft. Wie de jeugd heeft…