Incidenten in de chemische industrie en belastingontduiking staan op dit moment bijna dagelijks in het nieuws. Vertragingen bij de douane kost Nederland orders. Presentaties uit de sectoren chemie, douane en belastingdienst illustreerden tijdens de ECP deelnemersspecial op 23 mei dat het voorkomen van incidenten (en vertragingen) steeds belangrijker wordt. Maar voorkomen blijkt ook steeds moeilijker: kosten (van toezicht) en baten (minder incidenten) staan al snel niet meer in verhouding door de toegenomen complexiteit en regeldruk.
Overheid en bedrijfsleven zoeken daarom alternatieven: vertrouwen in plaats van controle. Het scheppen van vertrouwen is uiteindelijk een zaak tussen mensen: partijen doen een handreiking naar elkaar, bedoeld om vertrouwen te wekken en laten zien rekening te houden met elkaars taken en kijk op de wereld. Inherent aan vertrouwen is kwetsbaarheid: vertrouwen kan beschaamd worden: anders is het geen vertrouwen.
Belangrijk aspect van succesvolle arrangementen, waarbij dat vertrouwen niet wordt beschaamd, is de sociale inbedding: het moet voor de ondernemer steeds onaantrekkelijker worden zich buiten de kring te begeven van organisaties die elkaar vertrouwen. Handhaving draagt daartoe bij. Belangrijk is ook dat partijen rond de ondernemer waarde toekennen aan het gebaar “betrouwbaar” te zijn.
Het vormen van een community die waarde toekent aan het gebaar van een organisatie, is vertrekpunt voor de publiek-private samenwerking rond Zeker-Online en Betrouwbare Afrekensystemen die ECP de afgelopen twee jaar faciliteerde: accountants, leveranciers van on-line administratieve diensten en Belastingdienst hechten werken samen aan diensten die het de ondernemer moeilijker maken om te frauderen. Voor de ondernemer is het aantrekkelijk om die diensten te gebruiken: hij kan zijn bedrijf beter voeren. Maar hij heeft ook garanties rond betrouwbaarheid, veiligheid en de kwaliteit van diensten. Op den duur merkt hij het ook in de tarieven van dienstverleners: zij lopen immers minder (fiscale/financiële/juridische) risico’s wanneer zij zaken met hem doen.