Op 16 en 17 mei vond in de Fokker Terminal in Den Haag een bijzondere hackathon plaats: Terminal ZOO. Tien teams met mensen van verschillende achtergronden werkten twee dagen lang aan één belangrijke vraag: Hoe maken we overheidsinformatie écht toegankelijk en bruikbaar voor iedereen?

Samen werken aan een open overheid
De deelnemers kwamen met slimme en creatieve ideeën. Van AI-chatbots tot tools die spraak omzetten in tekst. Het doel: informatie van de overheid makkelijker vindbaar en begrijpelijk maken voor burgers, journalisten en andere geïnteresseerden.

De sfeer zat er goed in. Innovatiemanager en dagvoorzitter Marc Minnee opende de hackathon met veel energie: “We zijn hier met een bonte mix van mensen – echte paradijsvogels – die samen iets moois gaan neerzetten!”

Art de Blaauw, CIO van de Rijksoverheid, benadrukte het belang van digitale weerbaarheid en toegankelijkheid: “Als overheid moeten we betrouwbaar en open zijn. Toegang tot informatie is essentieel voor vertrouwen.”

Waarom deze hackathon belangrijk is
Jacqueline Rutjens, directeur van Open Overheid, legde uit waarom deze hackathon zo waardevol is: “We willen overheidsinformatie actief openbaar maken. Dat scheelt tijd, kosten én geeft burgers meer grip.” Ze gaf ook een voorbeeld: berichten over wat er in je buurt gebeurt, zoals bouwplannen of evenementen. Zulke informatie automatisch ontvangen helpt mensen om mee te denken en mee te doen.

Inspiratie en verrassing
Tijdens de hackathon waren er inspirerende sprekers:

➢ Bas van Beek, onderzoeksjournalist en WOO-coördinator bij Follow the Money. Hij vindt eigenlijk dat zijn werk niet nodig zou moeten zijn: volgens de Wet open overheid (WOO) moet informatie makkelijk op te vragen en begrijpelijk zijn, maar in de praktijk is dat vaak niet zo. Documenten zijn meestal moeilijk doorzoekbaar, slecht gescand en niet in handige formaten aangeleverd. Dat maakt het lastig voor journalisten om snel verhalen te maken

➢ Jan Schrijver (bestuurskundige en voormalig beleidsmedewerker op het gebied van Openbaar Bestuur en Democratie) deelde zijn inzichten over technologie, creatief denken en de rol van de overheid in het bevorderen van openheid en burgerparticipatie.

➢ Wouter Welling, DigiCampus-directeur, richtte zich aan het einde van de dag op de cruciale vraag: hoe voorkom je dat goede ideeën na een hackathon stranden? Zijn oproep was duidelijk: zet in op structurele samenwerking tussen overheid, markt en wetenschap – ook na het evenement

Een verrassingsbezoek kwam van staatssecretaris Zsolt Szabó. Hij benadrukte hoe belangrijk digitale innovatie is: “We moeten kijken naar wat wél kan. Zo kunnen we burgers beter helpen.”

En de winnaars zijn…
Een deskundige jury koos drie winnaars uit de tien teams. Alle prijzen zijn inclusief begeleiding en de implementatie van de oplossing bij een overheidsorganisatie.

➢ Eerste prijs: Clappform’s Angels – €30.000
Een slimme AI-chatbot die overheidsdocumenten zoekt en samenvattingen geeft op B1-niveau.
“Innovatief en technisch goed opgebouwd,” vond de jury.

➢ Tweede prijs: DEUS – €20.000
Een spraakgestuurde assistent die overheidsinformatie geeft zonder af te dwalen van het onderwerp.

➢ Derde prijs: Hermes Nexus – €10.000
Een zoekmachine voor provinciale documenten waarin zelfs video’s en audio automatisch naar tekst zijn omgezet.

Samen verder
Na twee dagen hard werken, goede presentaties én zelfs stoelmassages, werd duidelijk:
Deze hackathon levert niet alleen goede ideeën op, maar ook echte oplossingen die de overheid gaan helpen om opener en duidelijker te worden.

“Het belangrijkste is: we hebben laten zien dat het kan,” zei de jury. “En dat er mooie dingen gebeuren als je de juiste mensen samenbrengt.”